Ostrowiec Świętokrzyski www.ostrowiecnr1.pl

Stosunki dyplomatyczne między Polską a Grecją nawiązano 13 marca 1919 roku.

Współpraca polityczna

Widok historyczny

Dwustronne stosunki dyplomatyczne sięgają czasów, gdy Polacy i Grecy żyli w dużych krajach wielonarodowych: Polsko-Litewskiej Rzeczypospolitej Obojga Narodów i Cesarstwie Bizantyjskim. Po długim okresie bez Polski i Grecji na mapie świata, odrodzone państwa polskie i greckie nawiązały stosunki dyplomatyczne. 13 marca 1919 roku Królestwo Grecji oficjalnie uznało Rzeczpospolitą Polską. Dwa miesiące później listy uwierzytelniające w Atenach złożył pierwszy wysłannik rządu I. J. Paderewskiego - August Zaleski, jeden z najwybitniejszych dyplomatów II Rzeczypospolitej. W październiku 1922 roku przybył pierwszy grecki przedstawiciel dyplomatyczny - Konstantinos Vatikiotis, w randze chargé d'affaires.

Na przełomie 1930 i 1931 roku w Warszawie odbyła się pierwsza oficjalna wizyta premiera Grecji Eleftheriosa Wenizelosa i symbolicznie otworzyła nowy etap stosunków dwustronnych. Marszałek J. Piłsudski nieoficjalnie odwiedził Ateny 10 kwietnia 1932 r. w drodze z prywatnej podróży do Egiptu.

Przed II wojną światową Polska i Grecja zawarły podstawowe umowy o współpracy w dziedzinie gospodarczej, prawnej i naukowo-technicznej. Podczas II wojny światowej kontakty rządów emigracyjnych obu krajów pozostały aktywne. Wspólna walka z najeźdźcą i sojusz z Wielką Brytanią zjednoczyły polskich i greckich dyplomatów w koordynacji ruchu oporu.

Po II wojnie światowej nasze kraje znalazły się po przeciwnych stronach politycznych i pomimo tradycyjnych przyjaznych więzi między narodami, nasze stosunki dyplomatyczne uległy ochłodzeniu. Jednak przyjazne stosunki społeczne po 1949 r. zostały wzmocnione przez przyjęcie przez Polskę kilku tysięcy greckich uchodźców uciekających przed wojną domową w swoim kraju.

Upadek junty "czarnych pułkowników" i zmiana władzy w Atenach w 1974 r. były ważnym impulsem dla rozwoju stosunków polsko-greckich. Nastąpiła pierwsza znacząca fala repatriacji uchodźców z wojny domowej, w tym dzieci, których ponad 10 tys. urodziło się i otrzymało edukację w Polsce. Ten kapitał ludzki w znacznym stopniu przyczynił się do rozwoju kontaktów społecznych, gospodarczych i kulturalnych między oboma krajami. Jednocześnie nawiązano regularny dialog polityczny między Ministerstwem Spraw Zagranicznych Polski a Grecją.

Pośpiech robotników i stoczniowców w Polsce oraz powstanie Solidarności wzbudziły entuzjazm w Grecji, a wielu Greków mieszkających w Polsce wzięło udział w ruchu. Kontynuowano dialog polityczny między państwami. W czerwcu 1981 r. z wizytą w Warszawie złożył minister spraw zagranicznych K. Mitsotakis, który wyraził poparcie dla zmian politycznych i społecznych. Ruch Solidarności Europejskiej znalazł licznych zwolenników także w Grecji: w Atenach powstał jego komitet pod przewodnictwem przewodniczącego Europejskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Ath. Papandropoulos, który pomagał pierwszym polskim emigrantom z okresu stanu wojennego. Stosunek greckiej sceny politycznej do wydarzeń w Polsce był jednak zróżnicowany. Rząd A. Papandreu, który utrzymywał dobre stosunki z ZSRR, utrzymywał dobre stosunki z władzami wojskowymi w Polsce. A. Papandreu był pierwszym przywódcą kraju EWG, który odwiedził Polskę po wprowadzeniu stanu wojennego (październik 1984 r.). W listopadzie 1987 r. gen. W. Jaruzelski złożył wizytę w Atenach.

Współpraca polityczna po 1989 r.

Zmiany polityczne w Polsce po 1989 roku spowodowały znaczące otwarcie w stosunkach politycznych i gospodarczych z Grecją. Poparcie Grecji dla polskiej transformacji wyraził w Warszawie w maju 1991 r. minister spraw zagranicznych A. Samaras podczas rozmów z premierem T. Mazowieckim i ministrem spraw zagranicznych K. Skubiszewskim. Był to okres intensywnego rozwoju niektórych gałęzi greckiej gospodarki, w tym budownictwa, w którym ważną rolę odgrywało wielu polskich imigrantów. W latach 1990. niektóre statystyki wskazywały, że liczba polskich pracowników w Grecji wynosiła do 100 000 osób. Prawdziwym wyzwaniem dla polskiej dyplomacji było wówczas uregulowanie kwestii pobytu, pracy i edukacji polskich obywateli w Grecji. Po długich negocjacjach 21 listopada 1994 roku w Warszawie podpisano porozumienie o zniesieniu wiz krótkoterminowych. Ważnym wyzwaniem tego okresu były zabiegi dyplomatyczne mające na celu uzyskanie poparcia dla przystąpienia Polski do NATO i Unii Europejskiej ze strony państw członkowskich tych organizacji. Oficjalny wniosek o przyjęcie do UE Polska złożyła w Atenach 18 grudnia 1993 r., podczas greckiej prezydencji w Radzie UE. Grecja zdecydowanie poparła przystąpienie Polski do obu organizacji. Podczas kolejnej prezydencji Grecji w Radzie UE w kwietniu 2003 r. w Atenach podpisano Traktat Akcesyjny, na mocy którego Polska i 9 innych krajów zostało przyjętych do Wspólnoty Europejskiej. Kalendarz wizyt dwustronnych jest bogaty, z wizytami prezydenta K. Papouliasa w Polsce w lipcu 2013 r. i prezydenta A. Dudy w Atenach w 2017 r. W tym roku przypada 100. rocznica nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Grecją, na których program składa się kilka wydarzeń kulturalnych, naukowych i gospodarczych organizowanych w obu krajach.

Współpraca gospodarcza

Ramy prawne i traktatowe współpracy gospodarczej

Regulacje zawarte w Traktacie o Przystąpieniu Polski do UE mają kluczowe znaczenie dla dwustronnej współpracy gospodarczej. Mniejszą rolę w tym zakresie odgrywają umowy dwustronne, natomiast do najważniejszych umów polsko-greckich należą: Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Greckiej o współpracy gospodarczej, przemysłowej, naukowej i technicznej z 1980 r., Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Greckiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania z 1987 r., Traktat o przyjaźni i współpracy między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Grecką z 1996 r. oraz Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Greckiej o współpracy w dziedzinie turystyki z 2011 r. Wykaz aktów prawnych dotyczących polsko-greckich stosunków gospodarczych dostępny jest na stronie MSZ.

Wymiana

handlowa Polsko-greckie obroty handlowe w 2018 r. wzrosły o 400% w porównaniu do 2004 r., kiedy ich wartość wyniosła 336,8 mln euro. W 2018 r. wolumen dwustronnej wymiany handlowej wzrósł o 3,3% do 1364 mln euro, podczas gdy wartość polskiego eksportu do Grecji wzrosła o 1% do 866 mln euro, a importu o 7,6% do 498 mln euro. W polskim handlu towarami wyniki te dają Grecji 32. miejsce pod względem eksportu i 45. miejsce pod względem importu, z udziałem eksportu i importu na poziomie odpowiednio 0,39% i 0,22%. Tradycyjnie dodatnie saldo w wysokości 368 mln euro zapewniło Grecji 21. pozycję na polskiej liście 30 krajów z dodatnim bilansem handlowym. W polskich towarach eksportowanych do Grecji dominują: elektroniczne i cyfrowe maszyny i urządzenia z częściami, maszyny i urządzenia mechaniczne, wyroby tytoniowe, pojazdy, sprzęt AGD, części i akcesoria do liczników energii elektrycznej, mięso, produkty mleczne i zabawki. Importujemy z Grecji: leki i produkty farmaceutyczne, owoce, produkty chemiczne, wyroby aluminiowe, żeliwne i stalowe oraz tworzywa sztuczne. Współpraca inwestycyjna Według danych Narodowego Banku Polskiego za 2017 r. wartość polskich BIZ w Grecji wyniosła 12,6 mln euro, a greckich BIZ w Polsce - 36 mln euro. Przedsiębiorstwa takie jak Polski Rejestr Statków i Solaris Bus & Coach są obecne na rynku greckim. Na listach Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych z największymi inwestorami zagranicznymi w Polsce w 2017 r. znalazło się 20 podmiotów z Grecji, wśród nich Coca-Cola Hellenic Bottling Company i Chipita z sektora spożywczego, Sarantis z sektora kosmetycznego oraz Alpha Grissin i J&P Avax z sektora budowlanego.

Linki:

Polska Agencja

Inwestycji i Handlu Grecko-Polska Izba Handlu i Inwestycji

Współpraca kulturalna

Współpraca kulturalna zawsze była ważnym elementem stosunków dwustronnych między Polską a Grecją. Jako kolebka cywilizacji europejskiej, Grecja zawsze była źródłem inspiracji dla polskich artystów, o czym mogą świadczyć greckie impresje pisane przez polskich autorów i podróżników z 19 wieku. Najbardziej znanym dziełem tego typu jest wiersz J. Słowackiego "Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu". H. Sienkiewicz opisał swoje wrażenia po zwiedzeniu zabytków starożytnej Grecji podczas podróży w 1886 roku, a słynny 20-wieczny poeta Z. Herbert docenił walory współczesnej Grecji i jej kulinariów. Współczesna polska kultura i sztuka wciąż inspiruje się tymi zasobami. Grecy wykazują również duże zainteresowanie polską kulturą i sztuką, doceniając jej wkład w światowe dziedzictwo kulturowe. Szczególne uznanie cieszy się współczesnym polskim kinem i teatrem, czego wyrazem jest częsta obecność polskich produkcji filmowych i teatralnych na greckich scenach i ekranach oraz sukcesy polskich artystów na międzynarodowych festiwalach i imprezach (festiwale filmowe w Atenach i Salonikach, Festiwal Ateny-Epidauros i inne). Polscy muzycy są również popularni i cenieni w Grecji. Oprócz oczywistej sławy muzyki Chopina, wysoko cenieni są również współcześni muzycy. Koncerty K. Pendereckiego, Z. Preisnera oraz recital L. Możdżera, zorganizowane w marcu 2019 roku w ramach obchodów 100-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych, zgromadziły liczną publiczność i zebrały bardzo dobre recenzje. Działania Ambasady w zakresie dyplomacji publicznej i kulturalnej opierają się na priorytetach polskiej polityki zagranicznej. Ambasada RP w Atenach, we współpracy z naszymi greckimi partnerami, inicjuje i wspiera wybrane wydarzenia artystyczne i kulturalne, wizyty i konferencje.

Linki:

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej

Culture.pl

Ministerstwo Kultury i Sportu Republiki

Greckiej Instytut Adama Mickiewicza

Współpraca w dziedzinie nauki

Kwestie

formalno-prawne W październiku 2021 r. w lipcu 2013 r. w Warszawie weszła w życie nowa Umowa między rządem RP a rządem Komitetu Centralnego o współpracy w dziedzinie kultury, oświaty, sportu, młodzieży i środków masowego przekazu. Wieloletnie starania polskich archeologów o utworzenie Polskiego Instytutu Archeologicznego w Atenach zakończyły się sukcesem i w 2019 roku PAIA, jako jednostka badawcza Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, uzyskała pozwolenie na działalność od greckiego Ministerstwa Kultury i Sportu. Oficjalne otwarcie siedziby Instytutu nastąpiło w październiku 2021 roku. Oprócz prowadzenia badań archeologicznych w Grecji, celem PAIA jest również promocja polskiej nauki i dziedzictwa kulturowego.

Wymiana

stypendialna Zgodnie z obecną umową obie strony oferują sobie nawzajem stypendia dla studentów i naukowców, a także miejsca na letnie kursy językowe i kulturalne. Programy stypendialne dla cudzoziemców, w tym obywateli polskich, którzy chcą studiować w Grecji, oferują również: Fundacja Alexandra S. Onassisa - dla nauczycieli akademickich lub doktorantów, w dziedzinie nauk humanistycznych, sztuk pięknych, nauk społecznych i ekonomicznych, Państwowa Fundacja Stypendialna - na roczne kursy języka greckiego oraz Grecki Kościół Prawosławny - na studia teologiczne.

Wymiana w ramach programu Erasmus+ Z raportu Komisji Europejskiej na temat realizacji programu

Erasmus+ w Grecji wynika, że Polska zajmuje trzecie miejsce, po Hiszpanii i Francji, pod względem liczby wyjeżdżających greckich studentów. Świadczy to o atrakcyjności naszej oferty edukacyjnej, a także zainteresowaniu naszym krajem. Najliczniejsza grupa greckich studentów przyjeżdżających do Polski studiuje nauki humanistyczne i ekonomiczne. Podobne kierunki studiów reprezentują również studenci z Polski decydujący się na przyjazd do Grecji. W marcu 2019 roku Ambasada RP w Atenach wraz z Narodową Agencją Wymiany Akademickiej zorganizowała Dni Nauki Polskiej w Grecji, których celem było zwiększenie zainteresowania podjęciem edukacji w Polsce oraz intensyfikacja współpracy dwustronnej w realizacji projektów badawczych.

Uznawanie kwalifikacji akademickich

Dyplomy polskich uczelni są uznawane w Grecji. Procedury uznawania kwalifikacji są prowadzone przez specjalny urząd DOATAP. Obecnie większość spraw z DOATAP jest przetwarzana elektronicznie. W przypadku niektórych dyplomów mogą być wymagane dodatkowe egzaminy z zakresu terminologii zawodowej.

Za uznawanie zagranicznych tytułów uczelni w Polsce odpowiada rządowa agencja NAWA.

Agencja

NAWA: Hellenic National Academic Recognition Information Center (NARIC), Ministerstwo Edukacji

,

State Scholarships Foundation (IKY)

Study in Greece

www.onassis.gr

Polskie instytucje działające w Grecji

Polska Szkoła Z. Mineyko w Atenach

Zagraniczne Biuro Handlowe Ateny

Polski Rejestr Statków Hellas

Polski Instytut Archeologiczny w Atenach

https://www.gov.pl/web/greece/bilateral-relations

20 listopada 2017 Ważne rozmowy w Atenach. Szczerski: Prezydent Duda rozmawiał o reparacjach od Niemiec z greckimi przywódcami

Jednym z tematów rozmów prezydenta Andrzeja Dudy z władzami Grecji była kwestia reparacji i odszkodowań wojennych od Niemiec —poinformował PAP szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski. Ustalono, że w niedługim czasie możliwa jest współpraca parlamentarna w tym zakresie.

W ramach oficjalnej wizyty w Grecji prezydent Duda rozmawiał w poniedziałek z prezydentem Grecji Prokopisem Pawlopulosem, premierem Aleksisem Ciprasem oraz przewodniczącym parlamentu Nikolaosem Wucisem.

Jak to co ? Cieniasy w porównaniu z maratonem.